„Efektywność energetyczna przede wszystkim” - projekt nowelizacji ustawy o efektywności energetycznej

W perspektywie rosnących kosztów energii i wyzwań związanych z zapobieganiem negatywnym zmianom klimatycznym krajowe regulacje dotyczące efektywności energetycznej stają się coraz bardziej istotne. W tym kontekście Ministerstwo Klimatu i Środowiska przedstawiło projekt ustawy o zmianie ustawy o efektywności energetycznej oraz niektórych innych ustaw (numer projektu: UC77). Celem nowelizacji jest dostosowanie polskiego systemu prawnego do unijnych wymogów w zakresie efektywności energetycznej, jak również wprowadzenie rozwiązań sprzyjających realizacji celów klimatycznych oraz poprawie konkurencyjności rynku energii.

Tło i cel nowelizacji

Projekt zmiany ustawy ma na celu wdrożenie koniecznych rozwiązań wynikających z dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1791 z dnia 13 września 2023 r. w sprawie efektywności energetycznej oraz zmieniającej rozporządzenie (UE) 2023/955 (wersja przekształcona) (Dz. Urz. UE L 231 z 20.09.2023, str. 1), zwanej dalej „dyrektywą 2023/1791”, w tym niezbędnych środków służących wspieraniu efektywności energetycznej, zapewniających osiągnięcie celów w zakresie efektywności energetycznej na 2030 r. oraz dalszą poprawę efektywności energetycznej po roku 2030.

Najistotniejsze zmiany w projekcie ustawy

Projekt zmiany ustawy zakłada wprowadzenie szeregu zmian, które dotyczą zarówno sektora publicznego, jak i prywatnego. Do najważniejszych z nich należą:

  • Systemowo-sektorowe wdrożenie zasady „efektywność energetyczna przede wszystkim” – art. 3 dyrektywy 2023/1791 – oznaczające obowiązek inwestora do wykonania analizy rozwiązań w zakresie efektywności energetycznej w przypadku realizacji przedsięwzięć lub inwestycji przewyższających budżet 100 mln euro (175 mln euro w przypadku projektów infrastruktury transportowej).
  • Ustanowienie regulowanego zawodu audytora efektywności energetycznej i tym samym przeniesienie ciężaru weryfikacji audytów z URE na audytorów, co w konsekwencji nie tylko usprawni proces ich weryfikacji, ale również ma przyczynić się do poprawy jakości audytów efektywności energetycznej. Projekt zakłada wprowadzenie systemu kwalifikacji, akredytacji i certyfikacji dla zawodu audytora energetycznego. Uprawnienia te będą nadawane osobom po uzyskaniu pozytywnego wyniku z egzaminu kwalifikacyjnego.
  • Usprawnienie zasad obliczania oszczędności energii oraz cyfryzacja systemu świadectw efektywności energetycznej.
  • Przyjęcie celu zmniejszenia zużycia energii finalnej przez instytucje publiczne o 1,9% rocznie w porównaniu z 2021 r. oraz wdrożenie systemu monitorowania i raportowania obowiązków w tym zakresie.
  • Wyznaczenie i przyjęcie nowego krajowego celu oszczędności energii finalnej, w tym podcelu uzyskania oszczędności energii finalnej w obszarze ubóstwa energetycznego.
  • Modyfikacje mechanizmów służących realizacji krajowego celu w zakresie oszczędności energii finalnej – art. 9 i 10 dyrektywy 2023/1791.
  • Obowiązki dla przedsiębiorstw w zakresie przeprowadzania audytu energetycznego przedsiębiorstwa, wdrażania systemu zarządzania energią oraz raportowania w zakresie zużycia energii

Projekt ustawy o zmianie ustawy o efektywności energetycznej oraz niektórych innych ustaw to krok w kierunku bardziej zrównoważonej polityki energetycznej, który wpłynie zarówno na przedsiębiorstwa, jak i administrację publiczną. Proponowane zmiany mają na celu nie tylko dostosowanie przepisów do wymogów unijnych, ale także poprawę efektywności energetycznej, co w dłuższej perspektywie przyczyni się do zmniejszenia kosztów energii i poprawy konkurencyjności polskiej gospodarki. Warto bacznie śledzić rozwój prac nad projektem zmiany ustawy o efektywności energetycznej.

Za interesującą zmianę uznać należy postulowane wprowadzenie zawodu audytora efektywności energetycznej. Z pewnością zgodzić można się z autorami projektu, iż wykonywanie audytów przez certyfikowanych audytorów powinno znacznie poprawić jakość audytów efektywności energetycznej.

Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to lll kwartał 2025 r. Zatem najszybciej zmiany mogą wejść w życie pod koniec bieżącego roku lub w 2026 r.

Źródło: Wykaz prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów